Bài viết này giúp bạn hiểu phần nào tính năng của bóng đèn compact và đèn huỳnh quang (đèn tuýp), từ đó có thể chọn lắp đặt các loại bóng đèn này ở vị trí nào cho phù hợp để thật sự tiết kiệm.
Bóng đèn huỳnh quang hay gọi là bóng tuýp được sử dụng rộng rãi trong mọi gia đình và cơ quan vì có nhiều ưu điểm so với bóng đèn tròn (sợi đốt) do ít tiêu hao điện, ánh sáng dịu, phát tán rộng, sinh nhiệt thấp, tuổi thọ dài (6.000 giờ).
Bóng đèn tuýp mẫu mã và kích thước rất đa dạng, bóng dùng trong sinh hoạt thường có hai loại kích thước: 0,60 m (công suất 20 W/h) và loại 1,2 m (công suất 40 W/h), đường kính 38 mm (trong chuyên môn ký hiệu là T10). Hiện nay có loại thế hệ mới đường kính 26 mm (ký hiệu T8) và loại bóng gầy 16 mm có ký hiệu T5 với chiều dài không đổi nhưng độ phát sáng tăng 20%, tiêu hao điện giảm còn 18 W/h và 36 W/h, tuổi thọ bóng được nâng gấp gần ba lần (16.000 giờ), bóng T8 và T5 gắn cùng với tăng phô (chấn lưu) điện tử sẽ tiết kiệm điện hơn tăng phô sắt.
Đèn compact .
Đèn tuýp có những nhược điểm: kén vị trí lắp đặt; không chịu được mưa gió, ẩm ướt; dòng điện phải tương đối ổn định 180 V-220 V, hiệu điện thế không đủ đèn sẽ nhấp nháy liên tục gây hỏng bóng.
Bóng compact là một loại đèn tuýp thu nhỏ, dùng để thay thế bóng đèn tròn, nhỏ gọn và tiết kiệm điện. Nguyên lý hoạt động của bóng compact giống như đèn tuýp nên có tên huỳnh quang compact. Đường kính bóng giảm xuống bằng ngón tay người lớn (T3). Để giảm độ dài, bóng được uốn thành hình chữ U. Tùy theo công suất mà mỗi bóng được cấu tạo nhiều hay ít chữ U. Tăng phô (chấn lưu) của bóng được thay thế bằng những linh kiện điện tử đặt gọn phía trong đui đèn, nên đui của bóng compact to và dài hơn đui bóng đèn sợi đốt.
So với bóng tròn, bóng đèn compact có nhiều ưu điểm: tiêu hao điện ít (tiết kiệm 80% điện năng), phát sáng gấp bốn lần, tuổi thọ gấp sáu lần. Chính những ưu điểm nói trên nên bóng compact đã loại dần bóng đèn tròn. Tuy nhiên, khi dùng để thay thế bóng tròn cần lưu ý mấy điểm sau:
- Chỉ dùng bóng compact ở nơi có không gian hẹp như cầu thang, toilet, hiên nhà... Những nơi rộng, dài như hành lang, đại sảnh... nên dùng bóng đèn tuýp.
- Chỉ dùng bóng compact ở những nơi có nguồn điện ổn định, nếu không đèn sẽ không phát sáng và mau hư. Nên chọn loại bóng có dao động nguồn điện rộng ghi ở đui bóng (ví dụ: 160 V- 240 V).
Bóng đèn huỳnh quang được sử
dụng rộng rãi trong các hộ gia đình.
- Tránh những nơi mưa gió và nơi ẩm ướt sẽ làm hư các tụ, mạch điện ở đui bóng. Chọn loại bóng có đui kín, có chụp (chao) đèn nếu đặt ngoài trời.
- Nếu đang dùng bóng tuýp thế hệ cũ (loại T10 kèm tăng phô sắt) cứ tiếp tục sử dụng, khi bóng hỏng thay thế loại bóng tuýp thế hệ mới (T8, T5) sẽ cho hiệu quả sử dụng hơn bóng compact.
Lưu ý: Tuổi thọ bóng đèn nêu trên chỉ là lý thuyết, nên chọn bóng do các nhà sản xuất có uy tín mới đảm bảo. Tránh mua loại bóng giá rẻ xuất xứ không rõ ràng, kém chất lượng sẽ gây lãng phí thời gian và kinh tế vì phải thay lại nhiều lần.
